จิตนาการสำคัญกว่าความรู้ เป็นวลียอดฮิตจนหลายคนเข้าใจผิด และนำไปเป็นข้ออ้างที่ผิดๆ ว่าไม่จำเป็นต้องมีความรู้ก็ได้ มีแต่เพียงจินตนาการเพียงอย่างเดียว
นั่นเป็นความคิดที่ผิดโดยสิ้นเชิง เพราะการที่เราจะมีจินตนาการได้นั้น ต้องมีพื้นฐานของข้อมูลบางอย่างในสมองเสียกัน และข้อมูลที่มีประโยชน์คือความรู้
การทำงานของสมองต่อการจินตนาการคือ การนำเอาความรู้ที่มีมาต่อยอดด้วยกระบวนการ 4 แบบคือ เพิ่ม ลด บิด ผสม ความรู้หรือข้อมูลต่างๆ ที่มีเพื่อให้เกิดความคิดใหม่ โดยที่ยังไม่เกิดขึ้น สิ่งนั้นเรียกว่าจินตนาการที่เป็นความคิดสร้างสรรค์
จิตนาการสำคัญกว่าความรู้จริงๆ หรือ?
คำตอบคือจริง แต่มีข้อแม้ ข้อแม้นั้นคือ เมื่อ เรามีความรู้มากพอที่จะสร้างจินตนาการได้
คนเก่ง จะต้องเพิ่มพูนความรู้ที่มีในเรื่องที่ตัวเองสนใจและต้องการพัฒนาความเก่งของตัวเองจนถึงจุดหนึ่ง จึงใช้จินตนาการมาต่อยอกความรู้ที่ตัวเองมีเป็นการเชื่อมโยงความรู้ เป็นความเข้าใจ และในที่สุดจึงกลายเป็นความรู้ใหม่
การที่มีความรู้เพียงอย่างเดียวเป็นเรื่องที่ดี เพราะทำให้เราเข้าใจอดีตที่เกิดขึ้น ความรู้ทั้งหมดเกิดจากการจดบันทึกเหตุการณ์ที่มีในอดีต แต่เราจะไม่สามารถทำอะไรได้เลยถ้าไม่นำอดีตมาประยุกต์กับปัจจุบัน และนำไปสู่การทำนายอนาคต
จินตนาการจึงเป็นเครื่องมือนการเชื่อมโยงความรู้ในอดีต กับสถานการณ์ปัจจุบัน และนำไปสู่การคาดการณ์เพื่อการปรับตัวในอนาคต จุดนี้แหละจึงทำให้จินตนาการสำคัญกว่าความรู้
นี่คือวิถีของคนเก่ง คือคนที่รู้ รู้ลึก รู้จริง รู้แจ่มแจ้ง จนสามารถนำไปพัฒนาเป็นความรู้ใหม่ได้ ที่สำคัญคือ นำไปใช้ประโยชน์ได้
แต่จินตนาการที่ขาดความรู้ คือการเพ้อฝัน การคิดแบบไม่มีหลักการอะไร สิ่งนั้น โอกาสที่จะสร้างประโยชน์ให้กับตนเอง ให้กับสังคม เป็นไปได้ยากยิ่ง
ดร.นารา กิตติเมธีกุล